Counsòudo
Equisetum ramosissimum
Equisetaceae
Àutri noum : Coussòudo, Erbo-de-la veissello, Fretadou, Penche, Torco.
Nom en français : Prêle ramifiée.
Descripcioun :La counsòudo, vo cassòudo en roudanen, es uno planto tras que coumuno dins mant'un relarg. Èi proun chanjadisso dins soun biais d'èstre. Se recounèis majamen, s'es en espigo, à sa pouncho que l'acabo ; pamens li dènt di guèno soun toujour acabado pèr uno longo pouncho en fiéu quouro soun jouino (fotò), acò pòu pas engana.
Usanço :H. Chastel : "Èro pèr faire lei coussoundoun, lou cause que tordian, que n'en fasian un nous coum'acò... E se vendié en espiçarié encaro ! Nautre n'avian eici. Alor n'en fasian la veisselo. Èro rugous acò" (O. Madon, op.cit. p. 144). E peréu, J. Delaunay :"Acò fai briha li couire, amé de lissiéu" (ibid.). Èi peréu uno planto vertuouso (vèire çai souto).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 150 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Equisetum
Famiho : Equisetaceae
Ordre : Equisetales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutroupicalo
Ref. sc. : Equisetum ramosissimum Desf., 1799
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786